Leerplicht en kwalificatieplicht

De leerplicht geldt voor kinderen van 4 tot en met 16 jaar. De Leerplichtwet BES zorgt ervoor dat ieder kind tot zijn 16e verjaardag op een school staat ingeschreven en ook naar school gaat. Ouders of verzorgers worden er op aangesproken als dat niet gebeurt.

Scholen zijn verplicht ongeoorloofd afwezige leerlingen te melden bij het openbaar lichaam. Verzuimt een leerling, of staat de leerling niet ingeschreven op een school, dan zoekt de leerplichtambtenaar uit waarom dat zo is. Ouders en jongeren (vanaf 12 jaar) riskeren een boete als kinderen niet naar school gaan en/of niet op een school staan ingeschreven. Jongeren kunnen ook een leerstraf of een taakstraf krijgen.

Als een leerling buiten de vakanties om naar het buitenland wil gaan, moet hij of zij bij de grens aan een verklaring van vrijstelling, ontheffing, verlof of verhuizing laten zien. Dit is vastgelegd in de Leerplichtwet BES.

Kwalificatieplicht

Na het laatste schooljaar van de leerplicht begint de kwalificatieplicht voor jongeren die nog geen startkwalificatie hebben gehaald. Een startkwalificatie is een havo-, vwo- of mbo- diploma (niveau 2.) De overheid ziet dit niveau als minimumvereiste voor een goede participatie in de maatschappij.

De kwalificatieplicht geldt tot de dag dat de jongere een startkwalificatie heeft gehaald. Of tot de dag dat de jongere 18 jaar wordt. De startkwalificatie is één van de maatregelen om schooluitval van jongeren zonder diploma tegen te gaan. De kwalificatieplicht verplicht jongeren boven de zestien jaar zonder startkwalificatie om een volledig onderwijsprogramma te volgen.

De kwalificatieplicht betekent niet altijd vijf dagen per week in de schoolbanken. Jongeren kunnen ook werk en school met elkaar combineren. De kwalificatieplicht is ook geregeld in de Leerplichtwet BES en wordt ook gehandhaafd door de leerplichtambtenaar.

Leerplichtambtenaar

De leerplichtambtenaar is in dienst bij het openbaar lichaam. De leerplichtambtenaar controleert of de leerplicht wordt nageleefd. Ook geeft hij voorlichting aan jongeren en ouders over het belang van naar school gaan. En over de gevolgen van het overtreden van de Leerplichtwet. Als een kind niet meer naar school wil omdat het een probleem heeft, dan zoekt de leerplichtambtenaar – in overleg met school en ouders – naar een oplossing. Ouders en school zijn en blijven echter primair verantwoordelijk voor het kind. Is er sprake van ongegrond verzuim, dan zijn ouders en leerlingen vanaf 12 jaar aansprakelijk.

Staan leerplichtige of kwalificatie plichtige jongeren niet ingeschreven op een school, en/of gaan ze niet naar school of naar de opleidingsplaats (‘het werk’)? Dan zijn de ouders en/of de jongeren strafbaar. Ouders en jongeren riskeren een boete. Jongeren kunnen ook een leerstraf of een taakstraf krijgen.